mô hình hóa tài chính
với ý tương chuyền vào chuyển nó thành mô hình
Prompt
Dùng toàn bộ nội dung sau làm prompt đầu vào cho một LLM. Yêu cầu LLM phân tích mỗi ý tưởng đầu tư, đưa ra giả định cần thiết, tạo mô hình toán học rõ ràng, nêu biến và đơn vị, trình bày công thức chính, mô tả cách ước lượng tham số từ dữ liệu thực tế, và trả về ví dụ số (với dữ liệu giả định). Trả về kết quả ở dạng có thể sao chép (plain text hoặc Markdown) và viết bằng tiếng Việt. Bắt đầu prompt: Bạn là một mô hình phân tích định lượng. Với mỗi ý tưởng đầu tư dưới đây, hãy thực hiện các bước sau: Đặt tên mô hình ngắn gọn. Liệt kê biến đầu vào cần thiết và đơn vị của chúng. Liệt kê giả định chính. Viết công thức toán học chính của mô hình (định nghĩa rõ alpha, rủi ro, lãi suất phi rủi ro nếu có). Giải thích cách ước lượng tham số từ dữ liệu (ví dụ: dùng hồi quy tuyến tính, ước lượng lịch sử, bayes, Monte Carlo). Cho ví dụ số cụ thể: đưa dữ liệu giả định, tính các giá trị bước từng bước và kết luận (alpha > 0, =0, <0 hoặc đánh giá theo chỉ số khác). Nêu hạn chế và rủi ro chính khi áp dụng mô hình trong thực tế. Nếu có thể, đề xuất phương án kiểm thử mô hình (backtest, k-fold, stress test). Các ý tưởng đầu tư cần chuyển thành mô hình: Ý tưởng A — CAPM alpha (mô tả mẫu): "Lợi suất kỳ vọng là lợi nhuận trong năm; dựa trên rủi ro hệ thống (Beta) và lãi suất phi rủi ro. Hỏi: khoản đầu tư có sinh lời hơn mức kỳ vọng không? Alpha = r_p - [r_f + beta_p*(r_m - r_f)]." Ý tưởng B — Mô hình đánh giá dự án đầu tư theo NPV và rủi ro biến động: "Dòng tiền kỳ vọng theo năm, chiết khấu theo WACC điều chỉnh theo rủi ro dự án; tính NPV và IRR, tích hợp độ biến động (sigma) bằng penalty trong tỷ lệ chiết khấu." Ý tưởng C — Chiến lược giao dịch theo momentum: "Sử dụng tỷ lệ thay đổi giá trong T1 và T2, mô hình xác suất giữ vị thế thành công bằng logistic hoặc mô hình Markov; tối ưu kích thước vị thế theo Kelly Criterion." Ý tưởng D — Phân bổ danh mục tối ưu (Mean-Variance Markowitz): "Tối ưu hóa danh mục để tối đa hóa lợi suất kỳ vọng cho mức rủi ro cho trước; đưa ra công thức ma trận cho w* và frontier." Ý tưởng E — Mô hình định giá quyền chọn đơn giản (Black-Scholes): "Định giá quyền chọn Châu Âu; đưa ra công thức Black-Scholes và cách ước lượng sigma từ lịch sử; kiểm thử với ví dụ số." Ý tưởng F — Đầu tư theo Fama-French 3 yếu tố: "Mô hình đa nhân tố: r_p - r_f = alpha + beta_m(r_m - r_f) + beta_smbSMB + beta_hml*HML + eps; đánh giá alpha và ý nghĩa thống kê." Ý tưởng G — Mô hình đầu tư theo rủi ro thanh khoản: "Chi phí giao dịch và bid-ask spread ảnh hưởng lợi suất thực; tích hợp một hằng số phí thanh khoản vào lợi suất thực thu được." Ý tưởng H — Mô hình dự báo doanh thu/ lợi nhuận doanh nghiệp bằng time series: "ARIMA/ETS hoặc Prophet để dự báo doanh thu; chuyển doanh thu dự báo thành dòng tiền tự do cho định giá DCF." Yêu cầu xuất kết quả cho từng ý tưởng theo định dạng các mục 1–8 ở trên. Với Ý tưởng A, kết quả trả về bắt buộc phải bao gồm công thức: lợi suất danh mục - [lãi suất phi rủi ro + beta × (lợi suất thị trường - lãi suất phi rủi ro)] và một ví dụ số minh họa alpha âm, dương và bằng 0.
Answer guidance
Tiêu chí chính (mỗi tiêu chí tối đa 10 điểm): Độ chính xác toán học: công thức đúng, ký hiệu rõ ràng, đơn vị phù hợp. Đầy đủ biến và giả định: liệt kê đủ biến cần thiết và giả định hợp lý. Phương pháp ước lượng: mô tả kỹ thuật ước lượng phù hợp và khả thi. Ví dụ số: có ví dụ làm tay, bước tính rõ ràng và kết luận hợp lý. Hạn chế và kiểm thử: nêu đủ hạn chế thực tế và đề xuất kiểm thử. Khung điểm tổng (0–50): 45–50: xuất sắc, công thức hoàn chỉnh, ví dụ chính xác, phương pháp ước lượng thuyết phục. 35–44: tốt, chỉ thiếu chi tiết nhỏ trong phần ước lượng hoặc kiểm thử. 25–34: trung bình, một vài lỗi nhỏ hoặc thiếu ví dụ số đầy đủ. <25: kém, công thức sai hoặc thiếu các phần quan trọng. Gợi ý phản hồi cho người kiểm tra: Nếu điểm thấp ở "Độ chính xác toán học", yêu cầu sửa công thức và nêu nguồn lý thuyết. Nếu thiếu ví dụ số, yêu cầu LLM cung cấp một ví dụ tối thiểu với dữ liệu giả định. Nếu phương pháp ước lượng mơ hồ, yêu cầu nêu bước thực hiện cụ thể (lệnh hồi quy, hàm, hoặc pseudo-code). Ví dụ ngắn về một tiêu chí chấm cho Ý tưởng A: Độ chính xác toán học (10 điểm): 10 nếu công thức alpha = r_p - [r_f + beta_p*(r_m - r_f)] chính xác và giải thích rõ r_f, r_m, beta_p; 5 nếu công thức gần đúng; 0 nếu sai hoàn toàn. Ví dụ số (10 điểm): 10 nếu có 3 ví dụ minh họa alpha <0, =0, >0 với tính toán từng bước; 0 nếu không có ví dụ.
